Aktualności  »  Prawo dla Przedsiębiorcy

Nowelizacja ustawy o swobodzie działalności z dnia 19 grudnia 2008 r. uszczelniła system prawny w zakresie kontroli firm. Po pierwsze organy kontroli nie mogą już stosować swoich "branżowych" ustaw w toku kontroli, a po drugie wprowadzona została instytucja sprzeciwu, która ma być orężem przedsiębiorców w walce z nadużywaniem prawa przez kontrolera.

Sprzeciw to instrument prawny przyznany przez ustawodawacę przedsiębiorcy, dzięki któremu może on reagować na podjęcie i prowadzenie czynności kontrolnych z naruszeniem ukonstyytuaowanych w przepisach zasad kontrolowania wykonywania działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontrolne czynności  z naruszeniem przepisów dotyczących :

• wszczęcia kontroli oraz jej prowadzenia (art. 79 - 79 b ustawy)
• wykonywania kontroli podczas nieobecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej (art. 80 ust. 1 i 2 ustawy)
• naruszenia zakazu podejmowania i prowadzenia więcej niż jednej kontroli u przedsiębiorcy (art. 82 ustawy)
• czasu trwania kontroli (art. 83 ustawy)

Sprzeciw należy wnieść na piśmie, w ciągu trzech miesięcy od dnia wszczęcia kontroli, do organu podejmującego i wykonującego kontrolę. Termin ten jest liczony od dnia następnego po dniu wszczęcia kontroli. Trzeba pamiętać, że termin ma charakter procesowy i podlega przywróceniu. Datą wniesienia sprzeciwu jest dzień jego wpływu do urzędu kontroli. W przypadku, gdy mamy do czynienia z naruszeniem zasady ograniczenia czasu kontroli w jednym roku kalendarzowym, bieg terminu, o którym mowa powyżej, rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu czasu trwania kontroli.

Wniesienie sprzeciwu musi być przez przedsiębiorcę uzasadnione.Aby sprzeciw był skuteczny, przedsiebiorca musi pamiętać o dwóch podstawowych regułach. Po pierwsze, sprzeciw wnosi się do organu, którego dzialalność kontrolną kwestionuje przedsiębiorca. Po drugie, należy przykładać szczególną wagę do kwestii terminów. Przedsiębiorca ma tylko trzy dni od momentu wszczęcia kontroli na skorzystania z instytucji sprzeciwu.

Wniesienie sprzeciwu skutkuje wstrzymaniem czynności kontrolnych przez organ kontroli, którego sprzeciw dotyczy, z chwilą doręczenia, z chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu do czasu rozpatrzenia sprzeciwu, a  w przypadku wniesienia zażalenia do czassu jego rozpatrzenia.

Organ kontroli w terminie trzech dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu rozpatruje go i wydaje postanowienieo

• odstąpieniu od czynności kontrolnych lub
• kontynuowaniu czynności kontrolnych

Nierozpatrzenie sprzeciwu w terminie jest równoznaczne z wydaniem postanowienia o odstąpieniu od czynności kontrolnych. Przedsiębiorca niezadowolony z rozstrzygnięcia może złożyć zażalenie w terminie trzech dni od dnia otrzymania postanowienia. Jego rozstrzygnięcie następuje w drodze postanowienia, nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia wniesienia.

Ustawodawca przewidział również sytuacje, w których wniesienie sprzeciwu przez przedsiębiorcę jest niemożliwe. I tak nie może on z niego skorzystać, gdy przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego albo zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.

Więcej w "Rzeczpospolitej" z dnia 26 sierpnia 2011 r.